In crisistijd is kostenreductie vaak weer meer een hot thema. Dat lijkt logisch, want veelal neemt de winst af door een daling van de omzet en kan een winstverbetering worden gerealiseerd door ook kritisch te kijken naar mogelijke kostenbesparingen binnen het bedrijf. Een kostenreductie heeft echter vaak alleen een korte termijn effect, maar levert op termijn geen winstverbetering op. Er dreigt een negatieve spiraal, die soms onomkeerbaar is. Om als bedrijf een antwoord te geven op de crisis is innoveren en fundamenteel verbeteren veel belangrijker. Dat leidt uiteindelijk op termijn tot een gezonde onderneming. In deze blog hierover meer.

Alleen kostenreductie werkt niet
In crisistijd worden de kosten als eerste onder de loep genomen. En logische reactie, waarmee gedacht wordt dat daarmee de crisis wordt bezworen. Vaak vinden er botweg saneringsmaatregelen plaats, maar dit zijn vaak alleen quick wins. Zo hebben veel ondernemingen tijdens de crisis de maatregelen voor kostenreductie doorgevoerd, zoals bijvoorbeeld:

• Niet meer inhuren van uitzendkrachten en externen
• Meer standaardisatie van leveranciers
• Prijskortingen bedingen bij leveranciers
• Meer toezicht op betalingen door verscherpte autorisatie
• Stoppen met vacatures en afbouw personeel door natuurlijk verloop
• Bevriezen of inleveren van salaris
• Crediteuren later betalen en bij debiteuren eerder innen
• Geen nieuwe investeringen

Al deze maatregelen zetten op korte termijn wel zoden aan de dijk, maar bieden op langere termijn geen perspectief. Sterker nog, door alleen dergelijke maatregelen door te voeren, blijven vernieuwingen liggen en komt het bedrijf vaak terecht in een neerwaarste spiraal. Want vele bedrijven volgen het voorbeeld en snijden ook in de kosten. En dat heeft uiteindelijk ook weer een effect op het bedrijf.

Innoveren
Er moet veelal meer gebeuren om als bedrijf de crisis te overleven en meer perspectief te bieden op de langere termijn. Veel bedrijven hebben innovatie links laten liggen, omdat de producten als vanzelf werden verkocht. Tot 2008 was er sprake van een groeimarkt en klanten kwamen wel. Nu de crisis heeft toegeslagen, schrikt menig ondernemer wakker. Duidelijk is dat innovatie wel belangrijk is en we zien dan ook dat dit onderwerp bij meer bedrijven weer hoog op de directieagenda staat. Innovatie staat voor continu verbeteren.  Juist door te innoveren kan op termijn een voorsprong worden verkregen op de concurrent. Zaken slimmer en anders doen leidt zowel tot kostenreductie als tot een verbetering in kwaliteit en beleving bij de klant. Neem bijvoorbeeld de game industrie, die de fysieke distributie van games omgezet heeft in een distributie via internet, waardoor klanten na betaling de game direct kunnen downloaden en bij vragen direct hulp krijgen aangeboden. Of het concern Philips, die onlangs met haar slogan “Innovation and you” en haar nieuwe logo aangeeft dat innovatie de strategie is om te floreren op langere termijn.

Fundamenteel verbeteren
Innovatie is niet het enige antwoord op de crisis. Naast innoveren zullen ook fundamentele verbeteringen moeten worden doorgevoerd om de crisis te boven te komen. Zolang hieraan geen gehoor wordt gegeven, blijft het aanmodderen. Of zoals dagblad Trouw vandaag kopte: “We klampen ons vast aan economische dagkoersen, maar kunnen beter kijken naar de lange termijn”. Daarvoor zullen bedrijven fundamentele verbeteringen moeten doorvoeren, die echt zoden aan de dijk zetten. Waaraan kan dan zoal gedacht worden?

Processen
Door bijvoorbeeld kritisch te kijken naar de processen. Door een procesverbetering kan op termijn een behoorlijke kostenbesparing worden gerealiseerd. Denk bijvoorbeeld aan de klachtenafhandeling, onnodige uitval en afval in de productie, herbewerking wegens fouten in de productie, te hoge voorraden die niet nodig zijn, etc.

Klanten
Vaak wordt de focus gelegd bij nieuwe klanten, maar worden bestaande klanten vergeten.  Verleg uw aandacht meer op bestaande klanten en leg ze in de watten, zodat u deze klanten in ieder geval behoudt. Maak meer gebruik van deep selling (meer van hetzelfde verkopen) en cross selling (aanverwante producten verkopen).

Samenwerken
Ook een optie is om op bepaalde onderdelen samen te werken. Zo heeft OAD  te lang zelfstandig doorgemodderd met de verkoop van reizen via eigen fysieke winkels, terwijl beter een samenwerking had kunnen worden gezocht met andere reisorganisaties in combinatie met één of meerdere webwinkels. Nu OAD failliet is, zijn alsnog de winkels overgenomen, maar een samenwerking hierin met andere reisorganisaties had wellicht het bedrijf van de afgrond gered.

Afstoten
Of OAD had de winkels eerder moeten afstoten, want als onderneming is het niet altijd verstandig om de gehele keten zelf te willen doen. Gewoonweg, omdat sommige activiteiten niet echt behoren tot de core business of omdat andere ondernemingen hierin beter zijn. Zo heeft Nike alle productie van sportartikelen uitbesteed en heeft zij zich geconcentreerd op de marketing, die snel op verschillende trends inspeelt. Daarmee legt Nike de bedrijfsrisico’s voor een deel ook bij de leveranciers en kan zij zo hierop kosten besparen.

Dus
Snelle kostenreductie werkt vaak alleen op korte termijn, maar zal op termijn niet leiden tot een meer gezonde onderneming. Hoogstens wordt met een kostenreductie tijd gewonnen om meer fundamentele verbeteringen door te voeren. Zet de onderneming deze verbeteringen niet of te laat in gang en wordt innoveren niet belangrijk gevonden dan dreigt een negatieve spiraal, die uiteindelijk kan leiden tot faillissement. Het antwoord op de crisis is dus niet alleen kostenreductie, maar innoveren en fundamenteel verbeteren. En anders blijft deze kop in dagblad Trouw voorlopig overeind staan: “Uit de recessie of niet, het blijft hoe dan ook aanmodderen”.

Vindt u deze blog leuk, waardevol of interessant, deel het dan met uw netwerk!